Gięcie plexi, klejenie plexi – czy pleksę można poddawać samodzielnej obróbce?

Konfigurator automatyczny, który udostępniamy naszym klientom daje im ogromne możliwości w zakresie przygotowania dokładnie takiego produktu, jakiego potrzebują. Różnorodne kształty do wyboru, wiele grubości, kolorów, możliwość otworowania, polerowania krawędzi… Wszystko to sprawia, że z łatwością można wycenić bardzo spersonalizowany detal. Jeśli to nie wystarcza – wystarczy skorzystać z modułu zapytania niestandardowego, by przesłać własny projekt przygotowany w programie do obróbki grafiki. Dzięki temu każdy klient realizujący u nas zamówienie otrzymuje dokładnie to, czego potrzebuje – gotowy produkt. Co jednak w sytuacji, gdy potrzebujemy elementu giętego czy klejonego?

Samodzielne gięcie i klejenie pleksy

Wykorzystując narzędzia dostępne w większości sklepów budowlanych, jesteśmy w stanie stworzyć gotowy produkt, wykorzystując do tego formatki zakupione za pośrednictwem sklepu internetowego. Plexi to materiał stosunkowo łatwy w obróbce i podstawowe umiejętności manualne powinny wystarczyć, by wykonać pożądane gięcia lub klejenia. W tym wpisie spróbujemy przybliżyć te procesy i zachęcić do samodzielnego eksperymentowania z projektami typu „DIY”.

Z tego artykułu dowiesz się między innymi:

• Jakie są podstawowe metody gięcia plexi.
• Czy obróbka szkła akrylowego poprzez gięcie jest możliwa w domowym warsztacie.
• Czy pleksi można giąć na zimno.
• Na co uważać w czasie gięcia plexi.
• Czy plexi można kleić.
• Jaki klej do plexi wybrać.
• Jak kleić pleksi w domu.

Klejenie plexi

W warunkach domowych łatwiejsze od gięcia jest często klejenie plexi. Zacznijmy od podstawowego pytania, czy można skleić szkło akrylowe? Tak, tworzywo to dosyć dobrze poddaje się łączeniu przy pomocy kilku powszechnie dostępnych rodzajów kleju. Zaletą klejenia plexi jest na pewno mniej skomplikowany proces. Nie musisz tu bardzo precyzyjnie kontrolować temperatury. W czasie klejenia szkła akrylowego jest też mniejsza szansa na uszkodzenie materiału. Chyba że do klejenia plexi wybierzesz nieodpowiedni klej.

Czym kleić plexi? Jaki klej do plexi sprawdza się najlepiej?

Jaki klej do plexi wykorzystują profesjonaliści, którzy pracują na co dzień z tym materiałem? Możemy wyróżnić 3 podstawowe typy spoiw wykorzystywane do klejenia szkła akrylowego.

• Kleje solwentowe do plexi – działają na zasadzie odparowania zawartego w nich rozpuszczalnika (do tego typu zalicza się też klej cyjanoakrylowy, jednak jest to klej, który z czasem pozostawia nieestetyczną białą spoinę i nie stosuje się go profesjonalnie).
• Kleje reakcyjne dwuskładnikowe do plexi – jak sama nazwa mówi, składają się z dwóch substancji, po połączeniu których zachodzi reakcja wiążąca. Zaletami stworzonej w ten sposób spoiny są wysoka przezroczystość i wytrzymałość. Miejsce łączenia jest niemal niewidoczne. Dzięki temu takie kleje do szkła akrylowego określa się często jako płynne plexi. Dużym plusem jest także możliwość dalszej obróbki spoiny – jej cięcie, frezowanie, a nawet polerowanie.
• Kleje światłoutwardzalne do plexi (UV) – klej po aplikacji zastyga pod wpływem światła UV. Jest to bardzo estetyczny i w miarę wytrzymały sposób łączenia elementów ze szkła akrylowego. Klejenie plexi w ten sposób jest jednak bardzo pracochłonne i wymaga odpowiedniego przygotowania powierzchni klejenia.

Na rynku dostępnych kilka popularnych marek klejów do pleksy. Pierwszym wyborem dla wielu specjalistów jest klej akrylowy do plexi Acryfix 192. Pamiętaj jednak, że klejenie plexi jest dosyć szerokim zagadnieniem. Inaczej należy podejść do klejenia powierzchniowego (sklejenie dwóch płyt akrylu jedna na drugiej), a inaczej do klejenia krawędziowego (które dodatkowo różni się kątem, pod jakim znajdują się klejone elementy). Wybór sposobu klejenia szkła akrylowego i odpowiedniego kleju jest więc kluczowy dla powodzenia całego projektu.

Czym jeszcze kleić szkło akrylowe w domu, bez dostępu do profesjonalnych preparatów? Popularnym i szeroko dostępnym spoiwem, które na niewielką skalę można wykorzystać do plexi jest klej cyjanoakrylowy, który reaguje z materiałem, tworząc stosunkowo trwałe połączenie. Jeżeli planujemy klejenie krawędziowe, należy zdecydować się na cięcie piłą – otrzymamy wtedy elementy z idealnie równą, płaską powierzchnią. Podczas aplikacji pamiętajmy o przygotowaniu stanowiska pracy i samego materiału. Istotne jest naniesienie odpowiedniej ilości kleju – nadmiar może wypłynąć poza klejoną powierzchnię i spowodować zanieczyszczenie elementów. Warto wykorzystać wersje kleju cyjanoakrylowego w żelu, co ułatwi precyzyjne dozowanie. Nie jest ono jednak zbyt estetyczne i na pewno będzie widoczne w przypadku takiego materiału jak plexi bezbarwna. Jeśli zależy nam na wysokiej estetyce spojenia decydowanie lepszym wyborem, będzie jeden z opisanych powyżej profesjonalnych klejów do plexi.

Klejenie pleksy w domu – porady

• Niezależnie do tego, jaki klej do plexi wybierzemy, należy pamiętać o zachowaniu odpowiednich środków ostrożności. Przede wszystkim zapoznaj się instrukcją i ostrzeżeniami producenta kleju. W razie potrzeby zadbaj o ochronę dłoni, oczu i dróg oddechowych.
• Pracuj w dobrze wentylowanym pomieszczeniu, w którym temperatura dopasowana jest do wymagań danego kleju.
• Zadbaj o odpowiednie przygotowanie miejsca pracy. Ewentualne zabrudzenia mogą zepsuć efekt klejenia plexi, szczególnie jeśli pracujesz z bezbarwnym materiałem.
• Rodzaj kleju należy dopasować do warunków, w których będzie wykorzystywany klejony element (temperatury, poziomu wilgotności itp.).

Klejenie szkła akrylowego – zastosowania

Klejenie pleksy ma szerokie zastosowanie nie tylko w przemyśle, branży reklamowej czy meblarstwie, ale także w życiu codziennym. Dobrej jakości klej do tworzyw sztucznych pozwoli Ci naprawić okno do przyczepy kempingowej czy elementy zadaszenia tarasu z poliwęglanu. Dużą zaletą klejów do plexi, szczególnie metakrylowych jest także możliwość wypełniania ubytków, czy niewielkich szczelin. Po sklejeniu takie uszkodzone miejsce staje się o wiele mniej widoczne.

Gięcie plexi

Gięcie plexi to metoda obróbki, która daje szerokie możliwości uzyskania oryginalnych kształtów w szkle akrylowym. W wielu przypadkach wyginanie pozwala osiągnąć o wiele lepsze i trwalsze efekty niż np. klejenie plexi. Profesjonalne gięcie plexi wykorzystywane jest w wielu dziedzinach. Z kształtowanych w ten sposób tworzyw sztucznych powstają między innymi elementy mebli, biurowe gadżety, stojaki reklamowe, obudowy itp. Szkło akrylowe stosunkowo łatwo poddaje się gięciu pod wpływem temperatury. Dzięki temu możliwe jest nawet wyginanie plexi w domu, przy pomocy prostych narzędzi. Pamiętaj jednak, że tylko profesjonalne usługi dają całkowitą gwarancję powodzenia.

Gięcie szkła akrylowego (pleksy) na gorąco

W warunkach przemysłowych do gięcia plexi wykorzystywane są specjalne maszyny: giętarki, linie grzewcze, czy inne urządzenia, które pozwalają efektywnie kontrolować temperaturę i siłę nacisku. Takie urządzenia umożliwiają często automatyzację procesu i gięcie dużych ilości formatek w krótkim czasie. Praktycznie wszystkie dostępne w sprzedaży elementy wykonane z giętej pleksy powstają za pomocą takich profesjonalnych urządzeń.

Można co prawda podjąć próbę samodzielnego gięcia w domu pojedynczych arkuszy plexi za pomocą np opalarki, są to jednak metody obarczone dużym ryzykiem niepowodzenia, a nawet uszkodzenia materiału. Pleksa zaczyna stawać się plastyczna już w temperaturze powyżej 70°C. Do próby gięcia plexi w domowym warsztacie potrzebna będzie opalarka oraz przyrząd, który „przytrzyma” element podczas gięcia, na przykład imadło lub ścisk stolarski. Ostrożnie mocujemy formatkę na odpowiedniej wysokości, wykorzystując coś miękkiego – ściereczkę z mikrofibry, gruby karton – by nie porysować i nie uszkodzić materiału.

Alternatywnie może też umieścić arkusz plexi między dwiema płytami sklejki i całość zamocować do blatu roboczego. W taki sposób, aby spomiędzy płyt wystawała linia zgięcia.

Następnie zaczynamy ogrzewanie wzdłuż założonej linii gięcia, nieco powyżej miejsca mocowania, uważając na materiał, którego użyliśmy do ochrony formatki. To najtrudniejszy etap i musimy uważać, by nie nagrzać plexi zbyt mocno, gdyż ryzykujemy pojawienie się mało estetycznych pęcherzyków w materiale. W przypadku większych grubości konieczne może być nagrzewanie materiału z obu stron. Co jakiś czas delikatnie sprawdzamy, czy plexi poddaje się gięciu – jeśli tak, powoli i z wyczuciem zaginamy do wybranego kąta, a następnie pozostawiamy do ostygnięcia. Przy założeniu, że wszystko wykonaliśmy prawidłowo, formatka pozostanie w pożądanym kształcie po osiągnięciu temperatury pokojowej.

Gięcie pleksi na gorąco – porady

• Przed gięciem na gorąco plexi, czy innych tworzyw sztucznych z naszej oferty możesz usunąć folię ochronną z obu stron materiału. Gięcie też jest możliwe z folią przyklejoną z jednej strony.
• Zachowaj odstęp co najmniej 5 cm odstępu między wylotem opalarki, a powierzchnią wyginanych materiałów.
• Im grubszy arkusz plexi, tym dłuższy czas ekspozycji na wyższą temperaturę. W przypadku grubego tworzywa konieczne może być nagrzewanie materiału równomiernie z obu stron.
• Do stworzenia równej linii gięcia w domu wykorzystasz na przykład krawędź blatu, czy kawałek metalowej rurki.
• Jeśli tylko masz taką możliwość, przetestuj proces gięcia pleksy na kawałku tworzywa, którego nie potrzebujesz. Dzięki temu nabędziesz doświadczenia, poznasz właściwości materiału i jego zachowanie pod wpływem temperatury.

Czy można giąć plexi na zimno?

Niektóre tworzywa sztuczne jak, chociażby płyty PETG na wymiar można także giąć na zimno. Jak wygląda to w przypadku plexi? Szkła akrylowego nie można wyginać na zimno. Płyty plexi można jedynie do pewnego stopnia wygiąć w łuk, a następnie umieścić w konstrukcji, która utrzyma ten kształt. Jednak bez profili utrzymujących wyłukowanie, arkusz plexi powróci do swojego pierwotnego kształtu.

To, jak mocno można wygiąć (wyłukować) plexi zależy przede wszystkim od grubości materiału. Minimalny zalecany promień zgięcia wynosi 300-krotność grubości płyty. Dla płyt o grubości 2 mm minimalny promień to 600 mm. Analogicznie:

• dla płyt plexi o grubości 3 mm minimalny promień wynosi 900 mm,
• dla płyt plexi o grubości 4 mm minimalny promień wynosi 1200 mm,
• dla płyt plexi o grubości 5 mm minimalny promień wynosi 1500 mm,
• Dla płyt plexi o grubości 6 mm minimalny promień wynosi 1800 mm.

Trzeba jednak pamiętać, że arkusze gięte na zimno cały czas podlegają naprężeniom. Z tego względu nie zaleca się instalowania ich w miejscach narażonych na działanie chemikaliów. Połączenie dwóch niekorzystnych czynników zewnętrznych: naprężeń i działania chemii może doprowadzić do pękania i zmętnienia (utraty przezroczystości) plexi.