Wiercenie w plexi ★ PlasticExpress

Wiercenie otworu w plexi to zadanie, które wymaga odpowiedniego przygotowania i wypracowania skutecznych technik obróbki. W niniejszej artykule przedstawimy sprawdzone sposoby na uzyskanie pożądanych otworów w kruchym w szkle akrylowym oraz podpowiemy, w jakie wiertła się zaopatrzyć, aby ułatwić sobie pracę.

Wiercenie otworów w plexi – czego dowiesz się z tego artykułu:

Jakie wiertła nadają się do wiercenia w plexi.
Jaka jest optymalna prędkość wiercenia w szkle akrylowym.
Jakie są własności mechaniczne pleksi wpływające na proces wiercenia.
Jak przygotować płyty plastikowe z plexi do wiercenia.
Jakie są ryzyka związane z samodzielną obróbką plexi w domu.
Jak zamówić płyty plexi z profesjonalnie wykonanymi otworami.

Jeśli masz wywiercić otwór w plexi, a jeszcze nigdy tego nie robiłeś, zapraszamy do lektury!

Odkryj tajniki wiercenia w plexi: porady, triki i techniki

Wykonywanie otworów w szkle akrylowym nie jest tak proste intuicyjne, jak mogłoby się wydawać. Aby wiercenie w pleksi nie zakończyło się popękaniem i uszkodzeniem powierzchni, należy przestrzegać kilku wytycznych. Dobór docisku, właściwa prędkość obrotowa wiertła, regularne chłodzenie czy oczyszczanie otworu z wiórów, to podstawowe czynności determinujące jakość uzyskanego otworu. Aby uniknąć najczęściej popełnianych błędów, warto zapoznać się ze wskazówkami ekspertów i skrupulatnie przygotować stanowisko pracy.

Jak skutecznie wiercić w plexi?

Wykonywanie otworów w tworzywach sztucznych nie musi być trudne, o ile przestrzega się kilku istotnych wskazówek. Jak wiercić w pleksi, aby uchronić się przed pęknięciami i spiekaniem materiału?

Odpowiednia technika jest kluczowa dla uzyskania satysfakcjonujących efektów:

Prędkość wiertła — zbyt duża doprowadzi do szybszego nagrzewania się powierzchni. Więcej informacji na ten temat, wraz z sugerowanymi prędkościami wiercenia, znajdziesz poniżej.
Chłodzenie wiertła — regularne wyciąganie wiertła i chłodzenie go sprężonym powietrzem wyeliminuje ryzyko stopienia szkła akrylowego. Na rynku dostępne są także preparaty (oleje, chłodziwa) do wiercenia. Jeśli chcesz je zastosować, upewnij się, że można je używać do szkła akrylowego i że nie uszkodzą one materiału.
Wiercenie z obu stron — wykonywanie otworów z obu stron plexi pozwoli uzyskać gładsze brzegi. Kluczowe jest jednak zachowanie idealnie takiego samego kąta wiercenia i precyzyjne umiejscowienie otworów z obu stron materiału. Wiercenie z obu stron zalecamy więc tylko w przypadku wiertarek stołowych.
Zachowanie marginesu — wiercąc otwór zbyt blisko krawędzi, ryzyko powstawania spękań jest większe. W dalszej części naszego poradnika dowiesz się, jaka jest minimalna odległość otworu od krawędzi płyty.
Drgania — aby zapobiec drganiom w czasie wiercenia, należy zadbać o mocowanie materiału w przestrzeni roboczej.

Przestrzegając tych zasad, praca z tworzywem sztucznym będzie łatwiejsza i bardziej efektywna.

Czym wiercić w plexi – niezbędne narzędzia i bezpieczne techniki

Wykonywanie otworów w plexiglas jest trudniejsze niż wiercenie w poliwęglanie, dlatego warto zapoznać się ze wskazówkami dotyczącymi obróbki technicznej oraz wyposażyć w narzędzia przystosowane do pracy ze szkłem akrylowym. Warto mieć na uwadze, że polimer, mimo dużej wytrzymałości mechanicznej, jest materiałem kruchym i podatnym na zarysowania.

Zestaw narzędzi do wiercenia w plexi składa się z następujących elementów:

okulary ochronne,
wiertła,
elektryczna wiertarka z możliwością regulacji obrotów,
marker permanentny
płyta pilśniowa średniej gęstości
elementy mocujące,
środki ochrony przed zużyciem.

Do wykonywania otworów można wykorzystać specjalnie zaprojektowane wiertło do szkła organicznego, które umożliwia precyzyjne wykonanie nawierceń bez stopnienia materiału. Aby uzyskać najlepsze efekty pracy, najlepiej użyć wiertarki o prędkości obrotowej oscylującej w granicach od 500 do 1000 obrotów. Świetnym wyborem będzie wiertarka stołowa, która utrzyma kąt prosty i ochroni podłoże. Decydując się na inny model, należy zachować szczególną ostrożność, aby uniknąć uszkodzenia blatu.

Kluczowym elementem wyposażenia jest wiertło. Czym wiercić w plexi? Wybór jest bardzo szeroki i obejmuje następujące rodzaje narzędzi:

wiertła ze stali HSS i SHSS,
wiertła z ostrzami z węglików spiekanych,
wiertło stożkowe/stopniowe,
otwornice do drewna/metalu,

Otwornica, mimo że jest świetnym wyborem do dużych otworów, może sprawić problemy początkującym majsterkowiczem. Praca z tym narzędziem wymaga stałego kontrolowania prędkości obrotów oraz utrzymania wiertarki pod kątem 90 stopni.

Zdecydowanie najlepszym wyborem dla niedoświadczonych osób jest standardowe wiertło do metalu — łatwe w prowadzeniu i wystarczająco precyzyjne, aby wykonać niewielką liczbę otworów.

A co zrobić, jeżeli obróbka techniczna wymaga wykonania większej liczby nawierceń? W takim wypadku najlepiej zlecić wycinanie laserowe lub zamówić płytę plexi z wykonanymi otworami. Z pomocą PLEXIGLAS Textures można stworzyć wirtualny obraz płyty i zaznaczyć na niej miejsca wykonania otworów. Rozwiązanie jest o tyle wygodne, że daje możliwość doboru kształtu nawiercenia.

Wiercenie w pleksi krok po kroku. Od podstawowych do zaawansowanych technik

Wielkość otworów ma kluczowe znaczenie przy doborze wiertła do plexi. Jeżeli średnica nie przekracza 4 mm, można posłużyć się standardowymi, dobrze naostrzonymi wiertłami do metalu. Otwory o średnicy przekraczającej 4 mm wymagają użycia bardziej zaawansowanych wierteł, np. choinkowych lub stożkowych. Wiertła jednoostrzowe wielostopniowe pozwalają wykonać otwory o średnicy do 34 mm.

Do bardziej zaawansowanej obróbki sprawdzi się natomiast wyrzynarka lub frezarka. Aby zachować estetyczne i gładkie krawędzie najlepiej wyciąć otwór wyrzynarką, a następnie wyfrezować do szablonu. Wycięcie otworu wyrzynarką nie jest jednak najprostszym zadaniem, szczególnie jeśli nie masz doświadczenia w pracy z plexi. Proces jest jednak dość skomplikowany, dlatego lepszym rozwiązaniem będzie zamówienie arkusza z wykonanymi otworami. Przykładowo, plexi mleczna na wymiar może być wykonana zgodnie z projektem klienta po uprzednim wprowadzeniu wymaganych parametrów. Na naszej stronie znajdziesz intuicyjny konfigurator. Jest to proste narzędzie, w który zaprojektujesz kształt formatki z plexi i naniesiesz na nią otwory w wybranych miejscach. Minimalna średnica otworu, jaki możemy wykonać maszynowo w plexi, wynosi 2 mm. Otwory wykonujemy profesjonalną frezarką do tworzyw sztucznych lub laserem, nie ma więc ograniczenia maksymalnej średnicy otworu. Gotowe elementy z plexi z wywierconymi otworami dostarczymy na wskazany adres.

Załóżmy jednak, że chcesz wywiercić otwór w plexi samodzielnie. Jak wiercić w plexi w domu krok po kroku?

Zacznij do odpowiedniego zabezpieczenia płyty plexi w przestrzeni roboczej. Wykorzystasz do tego np. ściski stolarskie. Zbyt miękkie podłoże lub za słaby docisk materiału mogą doprowadzić do jego wyginania, czy niekontrolowanych ruchów w trakcie wiercenia płyt. Uważaj jednak, a by w czasie mocowania plexi nie porysować jej powierzchni. W razie konieczności użyj miękkich szmatek między płytą a elementami mocującymi.
Dokładnie wymierz i oznacz miejsca wiercenia. Pamiętaj, aby nie wiercić zbyt blisko krawędzi. Odległość otworu od krawędzi płyty powinna wynosić co najmniej dwa razy więcej niż jego grubość. Dla przykładu: jeśli wybrany przez Ciebie materiał to plexi czarna grubości 5 mm, otwór powinien znajdować się co najmniej 10 mm od krawędzi (2 x 5mm = 10 mm). W ten sposób zminimalizujesz ryzyko pęknięcia płyty.
W miejscu wiercenia możesz przykleić kawałek taśmy malarskiej. Dzięki temu wiertło nie będzie się ślizgało po powierzchni płyty i łatwiej będzie zacząć wiercenie otworów w plexi dokładnie w zaplanowanych miejscach. Taśma stworzy także dodatkową warstwę, dzięki której krawędź otworu będzie gładka i pozbawiona zadziorów. Po ustaleniu wymaganych wartości roboczych można przystąpić do obróbki technicznej. Wiertło musi znajdować się prostopadle do krawędzi obrabianego materiału. Wiercenie otworu w plexi wymaga pewnych umiejętności, dlatego osoby, które nie mają dużego doświadczenia, często stosują metodę rozwiercania. Polega ona na wykonaniu nawiercenia przy pomocy małego wiertła, dokładnie w środku otworu, a następnie rozwierceniu docelowego otworu przy użyciu normalnego wiertła, np. do metalu.
Początkową prędkość obrotową wiertła należy dostosować do średnicy otworu. W przypadku mniejszych otworów o średnicy 3-4mm możesz zacząć wiercenie pleksi z prędkością 2500-3500 obrotów na minutę (RPM). Prędkość obrotową wiertła należy znacznie zredukować w przypadku otworów o średnicy większej. Zalecana prędkość przy otworze 25 mm to już tylko 450 obrotów na minutę (RPM).
Na dalszą prędkość wiercenia wpływ ma także grubość płyty plexi oraz głębokość otworów w plexi, które planujesz wykonać. W przypadku płytkich otworów odprowadzenie wiórów przebiega sprawnie i ryzyko stopienia się materiału jest niewielkie. Jeśli wiercisz głęboki otwór, postaraj się o odpowiednią kontrolę temperatury. Wierć etapami, co jakiś czas wyciągaj wiertło, usuwaj z otworu wióry i w razie potrzeby schłodź końcówkę wiertła strumieniem chłodnego powietrza. Jeśli widzisz, że materiał zaczyna się topić lub pojawia się na nim charakterystyczny biały nalot, oznacza to, że temperatura jest zbyt wysoka i należy zmniejszyć prędkość wiercenia.

Wiercenie otworów w plexi, a prędkość wiertła

Poniżej przedstawiamy tabelę rekomendowanych prędkości początkowych wiertła przy rozpoczynaniu wiercenia otworów w plexi. Pamiętaj jednak, że są to wartości dotyczące rozpoczęcia otworu. W wielu przypadkach prędkość należy zredukować w ciągu dalszej pracy.

Średnica otworu	Obrotów na minutę (RPM)
3mm	3500 RPM
4mm	2500 RPM
6mm	1800 RPM
10mm	1200 RPM
12mm	900 RPM
16mm	700 RPM
25mm	450 RPM

Są to wartości orientacyjne. Kluczowa jest zawsze obserwacja zachowania materiału i odpowiednie dopasowanie zarówno prędkości wiercenia, jak i docisku narzędzia do materiału. Częściowo jest to także uzależnione od tego, czy wiercimy zwykłym wiertłem do metalu, czy specjalnym wiertłem dedykowanym do tworzyw sztucznych.

Wiercenie w plexi – jak uniknąć pęknięć i uszkodzeń?

Czy w pleksie można wiercić? Dlaczego wykonywanie otworów w szkle akrylowym jest takie trudne? To najczęstsze pytania zadawane przez użytkowników, którzy nigdy wcześniej nie pracowali z tym wymagającym tworzywem sztucznym.

Należy pamiętać, że przezroczysta pleksi używana jest jako substytut szkła i podobnie jak standardowe szkło jest krucha i podatna na zarysowanie. Podczas wiercenia powierzchnia tworzywa staje się gorąca i przy nieumiejętnej obróbce może ulec spękaniu.

Częstym błędem popełnianym przez początkujących majsterkowiczów jest zbyt szybkie wykonywania otworów, które skutkuje zwiększonym tarciem między powierzchnią a wiertłem. W konsekwencji prowadzi to do spękania. Wiercenie otworów w pleksie to proces powolny i wymagający dużej systematyczności. Jedynie cierpliwa obróbka daje gwarancję uzyskania satysfakcjonujących efektów.

Przed przystąpieniem do pracy warto wykonać kilka testów na skrawku materiału. Dobrą praktyką jest kupienie niewielkiego fragmentu płyty, na którym będzie można przeprowadzać testy. Prawidłowe wiercenie otworów w plexi wymaga bowiem zdefiniowania odpowiedniej prędkości obrotowej po przeprowadzeniu kilku prób. Materiał jest bardziej wymagający i nie tak elastyczny jak poliwęglan lity.

Pierwsze próby mogą okazać się nieudane, ponieważ szkło akrylowe jest z natury dość śliskie i istnieje ryzyko ucieczki wiertła. Wiercenie w pleksie wymaga utrzymania obrotów na stałym poziomie — między 500 a 3500 (w zależności od średnicy otworu i grubości materiału) — oraz zachowania optymalnej pozycji wiertarki (bez dociskania). W przypadku pracy na grubej płycie konieczne jest systematyczne usuwanie wiórów, które nie tylko przeszkadzają w pracy, ale mogą powodować uszkodzenie powierzchni lub spiekanie się resztek.

Osoby, które nie czują się na siłach, mogą zamówić tworzywo sztuczne z gotowymi otworami. W sprzedaży dostępna jest, np. plexi satynowa na wymiar z nawiertami wykonanymi w deklarowanych przez klienta miejscach.

Czytaj także:

Wiercenie w plexi